Trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vào ngày 30/10 – 1/11/2022, đã có 13 văn kiện được các ban, bộ, ngành ký kết. Trong đó, Nghị định thư yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả chuối tươi xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc đã được ký giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nước Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Chiều 31-10, tại Đại Lễ đường Nhân dân ở Thủ đô Bắc Kinh, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: TTXVN
Cơ hội mới cho người trồng chuối và doanh nghiệp xuất khẩu
Theo ông Lê Minh Hoan – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nghị định thư sẽ mang lại nhiều cơ hội, lợi ích cho người trồng chuối cũng như cải thiện bức tranh xuất khẩu chuối Việt Nam. Việc ký kết nghị định đem đến con đường xuất khẩu chính ngạch ổn định bền vững, đảm bảo đầu ra cho người nông dân, bình ổn giá cả cũng như chuyển dịch cơ cấu lợi ích sang cho người trồng chuối.
Được biết, diện tích trồng chuối của cả nước năm 2019 đạt gần 129.550 ha. Trong đó, Đồng bằng sông Cửu Long chiếm gần 35.300 ha với sản lượng xuất khẩu đạt 478.877 tấn. Sản lượng chuối tươi xuất khẩu sang Trung Quốc có thực hiện kiểm dịch đang tăng dần trong các năm qua. Cụ thể, năm 2020 đạt trên 430.000 tấn, năm 2021 trên 574.000 tấn và chỉ riêng 9 tháng đầu năm 2022 đã vượt mốc 591.000 tấn. Trung bình, giá chuối xuất khẩu đi thị trường Trung Quốc dao động trong khoảng 0.5 – 0.6 USD/kg, ngoại trừ giống chuối xiêm tươi có thể lên đến 4 – 4.3 USD/kg.
Chuối Việt Nam xuất khẩu
Trong quá khứ, sự không ổn định về đầu ra sản phẩm đã gây ra những tác động tiêu cực lên giá cả cũng như quy mô và sản lượng vùng trồng chuối. Tuy nhiên, việc thực hiện tốt nội dung của nghị định thư hiện nay sẽ giảm tỷ lệ kiểm tra, kiểm dịch thực vật tại của khẩu, rút ngắn thời gian thông quan, tránh tình trạng ùn ứ nông sản tại cửa khẩu nói chung cũng như sản phẩm chuối nói riêng. Thông qua xuất khẩu chính ngạch, uy tín của sản phẩm chuối tươi Việt Nam tại thị trường Trung Quốc được đảm bảo. Đồng thời, giảm thiểu rủi ro thị trường khi đáp ứng những quy chuẩn nghiêm ngặt về an toàn vệ sinh thực phẩm, bao gói và kiểm soát sinh vật hại.
Việc ký kết nghị định thư được coi như bước đà tăng trưởng cho ngành xuất khẩu chuối Việt Nam. Các doanh nghiệp xuất khẩu chuối sẽ đủ tự tin để mạnh tay ký kết những đơn hàng lớn với đối tác Trung Quốc, người nông dân Việt Nam yên tâm sản xuất, mở rộng vùng trồng và tăng sản lượng chuối xuất khẩu.
Tin vui cho người trồng chuối khi được chính thức xuất khẩu đi Trung Quốc
Những điểm mới từ nghị định thư
Cũng giống như những sản phẩm xuất khẩu chính ngạch khác, tất cả vùng trồng và cơ sở đóng gói chuối xuất khẩu sang Trung Quốc phải được Bộ NN&PTNN và Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt. Cả vườn trồng và cơ cơ sở đóng gói phải được đảm bảo giám sát.
Cụ thể, vườn trồng phải đảm bảo áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (GAP). Cơ sở đóng gói phải xây dựng hệ thống truy suất nguồn gốc để đảm bảo quả tươi xuất khẩu sang Trung Quốc có thể truy suất ngược; phải tiến hành kiểm dịch thực vật lấy mẫu 2%, kết quả phù hợp với tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc gia của Trung Quốc; và không nhiễm 5 đối tượng kiểm dịch thực vật mà Trung Quốc quan tâm. Ngoài ra, chuối xuất khẩu phải là chuối chưa chín, thu hoạch sau 10 – 16 tuần sau khi ra hoa và đáp ứng các tiêu chuẩn khác nằm ngoài nội dung nghị định thư.
Sơ chế, đóng gói sản phẩm chuối xanh xuất khẩu.
Tóm lại, để đảm bảo yêu cầu xuất khẩu mặt hàng này, các cơ quan địa phương cần hướng dẫn người trồng chuối thực hiện theo đúng quy định của nghị định thư. Đồng thời, người nông dân cần cải thiện quy mô, tạo liên kết giữa các vùng trồng chuối; áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (GAP) vào sản xuất cũng như đảm bảo quản lý sinh vật gây hại mà phía nước bạn quan tâm.
Tiềm năng xuất khẩu chuối sang thị trường Trung Quốc
Trung Quốc là một trong những thị trường xuất khẩu chuối quan trọng của nước ta và có kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh. Theo thống kê của Tổng cục hải Hải quan, giá trị xuất khẩu hàng rau quả 9 tháng đầu năm 2022 ước đạt 2.45 tỷ USD. Đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu chuối trong 8 tháng năm 2022 tăng mạnh, chủ yếu là xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Nguyên nhân là do biến động về nguồn cung chuối tại thị trường nội địa Trung Quốc. Các chính sách về thuê đất nông nghiệp, chi phí lao động tăng khiến cho diện tích trồng chuối giảm. Dịch bênh Panama cũng khiến chất lượng chuối nội địa giảm mạnh. Từ đó, thúc đẩy nhập khẩu chuối Việt Nam phục vụ cho nhu cầu tiêu thụ trong nước.
Theo Trang Phạm
